2009 / Λίνα Τσίκουτα
Λίνα Τσίκουτα, κείμενο για το flyer της έκθεσης "Ζευγάρια στην Ζωή και στην Τέχνη :
Ελένη Δημητροπούλου + Γιώργος Καζάζης", Γκαλερί Γαία, Μάϊος 2009
Lina Tsikouta
Η τέταρτη ενότητα έργων της σειράς «Ζευγάρια στη ζωή και στην τέχνη», αφορά τη «συνεύρεση» των έργων της Ελένης Δημητροπούλου και του Γιώργου Καζάζη σε μια κοινή έκθεση και σε διάλογο στα δύο επίπεδα της Αίθουσας Τέχνης «Γαία». Οι εκθέσεις που προηγήθηκαν αφορούσαν το έργο των Άντζι Καρατζά και Σταύρου Μπονάτσου, Ευφροσύνης Μυτιληναίου και Κώστα Τσώλη, Δήμητρας Μαρούδα και Τάκη Γερμενή.
Στη σειρά αυτή, όπως προϊδεάζει ο τίτλος, παρουσιάζεται παράλληλα το έργο σύγχρονων Ελλήνων καλλιτεχνών που τυχαίνει να είναι και ζευγάρια στη ζωή. Υπάρχουν λαμπρά παραδείγματα σε όλη την ιστορία της τέχνης, ζευγαριών που είτε συνέβαινε να είναι και οι δύο καλλιτέχνες, είτε πολύ περισσότερο δημιουργούσαν και εξέθεταν από κοινού. Τέτοια ζευγάρια ήταν ο Rodin και η Camille Claudel, η Sonia και ο Robert Delaunay, η Frida Kahlo και ο Diego Rivera, ο Jean Tinguely και η Niki de Saint Phalle, οι Gilbert and George, η Marina Abramovic και ο Ulay, και τόσα άλλα.
Η Ελένη Δημητροπούλου παρουσιάζει έργα κυρίως σε χαρτί, αλλά και κάποια σε μουσαμά, με απλά γεωμετρικά σχήματα και έντονα, καθαρά χρώματα. Πρόκειται για μεταγραφές εσωτερικών χώρων, όπου η καλλιτέχνης παρουσιάζει απλά αντικείμενα, καθημερινής χρήσης, υπό την μορφή σχημάτων σε λευκό χώρο. Τα επιλεγμένα αντικείμενα, αποσπασματικά σπαράγματα εσωτερικών χώρων, αναδομούνται σε νέες συνθέσεις.
Τα έργα παρουσιάζουν ουσιαστικά περίκλειστους όγκους τοποθετημένους «αυθαίρετα» σε λευκό χώρο σαν να αιωρούνται και σαν να υπακούν σ’ ένα εσωτερικό σύστημα ρυθμών μιας ιδιάζουσας προσωπικής κοσμογονίας. Τα δυσανάγνωστα αυτά σχήματα δεν είναι τίποτε άλλο από τη μεταγραφή σχημάτων καθημερινής θέασης των πιο οικείων αντικειμένων της καθημερινότητάς της. Έτσι πολύ απλά η Δημητροπούλου απεικονίζει αυτό που βλέπει, αυτό που την περιβάλλει, όπως μια σύνθεση με τρία ρούχα ή μια τοστιέρα και ένα καφασωτό, τελάρα ή πατούσες ποδιών και κασετόφωνο, ρολά με σκαφάκια για βάψιμο, λάμπες, βρύση και σαπουνοθήκες, πετσετάκια, μάτια κουζίνας και ντουλάπι, μια πόρτα και το περίγραμμα ενός φωτιστικού που εισέρχεται στο πλάνο ή ακόμη μια σύνθεση με τοπίο, μπαλκόνι και βουνό στον ορίζοντα. Οι σχηματοποιήσεις καθημερινών αντικειμένων της Ελένης Δημητροπούλου έχουν κάτι από τη σχηματοποίηση όγκων της βυζαντινής τέχνης και ταυτόχρονα κάτι από την αφαίρεση του Kandinsky.
Στη σειρά αυτή, όπως προϊδεάζει ο τίτλος, παρουσιάζεται παράλληλα το έργο σύγχρονων Ελλήνων καλλιτεχνών που τυχαίνει να είναι και ζευγάρια στη ζωή. Υπάρχουν λαμπρά παραδείγματα σε όλη την ιστορία της τέχνης, ζευγαριών που είτε συνέβαινε να είναι και οι δύο καλλιτέχνες, είτε πολύ περισσότερο δημιουργούσαν και εξέθεταν από κοινού. Τέτοια ζευγάρια ήταν ο Rodin και η Camille Claudel, η Sonia και ο Robert Delaunay, η Frida Kahlo και ο Diego Rivera, ο Jean Tinguely και η Niki de Saint Phalle, οι Gilbert and George, η Marina Abramovic και ο Ulay, και τόσα άλλα.
Η Ελένη Δημητροπούλου παρουσιάζει έργα κυρίως σε χαρτί, αλλά και κάποια σε μουσαμά, με απλά γεωμετρικά σχήματα και έντονα, καθαρά χρώματα. Πρόκειται για μεταγραφές εσωτερικών χώρων, όπου η καλλιτέχνης παρουσιάζει απλά αντικείμενα, καθημερινής χρήσης, υπό την μορφή σχημάτων σε λευκό χώρο. Τα επιλεγμένα αντικείμενα, αποσπασματικά σπαράγματα εσωτερικών χώρων, αναδομούνται σε νέες συνθέσεις.
Τα έργα παρουσιάζουν ουσιαστικά περίκλειστους όγκους τοποθετημένους «αυθαίρετα» σε λευκό χώρο σαν να αιωρούνται και σαν να υπακούν σ’ ένα εσωτερικό σύστημα ρυθμών μιας ιδιάζουσας προσωπικής κοσμογονίας. Τα δυσανάγνωστα αυτά σχήματα δεν είναι τίποτε άλλο από τη μεταγραφή σχημάτων καθημερινής θέασης των πιο οικείων αντικειμένων της καθημερινότητάς της. Έτσι πολύ απλά η Δημητροπούλου απεικονίζει αυτό που βλέπει, αυτό που την περιβάλλει, όπως μια σύνθεση με τρία ρούχα ή μια τοστιέρα και ένα καφασωτό, τελάρα ή πατούσες ποδιών και κασετόφωνο, ρολά με σκαφάκια για βάψιμο, λάμπες, βρύση και σαπουνοθήκες, πετσετάκια, μάτια κουζίνας και ντουλάπι, μια πόρτα και το περίγραμμα ενός φωτιστικού που εισέρχεται στο πλάνο ή ακόμη μια σύνθεση με τοπίο, μπαλκόνι και βουνό στον ορίζοντα. Οι σχηματοποιήσεις καθημερινών αντικειμένων της Ελένης Δημητροπούλου έχουν κάτι από τη σχηματοποίηση όγκων της βυζαντινής τέχνης και ταυτόχρονα κάτι από την αφαίρεση του Kandinsky.
Σίγουρα πάντως η Δημητροπούλου με τη συγκεκριμένη διαδικασία απεικόνισης μοιάζει να ξορκίζει και να ορίζει το οικείο, καθημερινό περιβάλλον της, όπως ακριβώς ο πρωτόγονος άνθρωπος σχεδίαζε το επιθυμητό θήραμα.
Ο Γιώργος Καζάζης εκθέτει ζωγραφικά έργα, διαφόρων διαστάσεων σε μουσαμά, αλλά και σε κομμένο πλεξιγκλάς, με παραστάσεις από εικόνες της διαφήμισης, των μέσων μαζικής ενημέρωσης και της καθημερινότητας. Πρόκειται για σύγχρονες εικόνες, από τη διεθνή πραγματικότητα, τα πολιτικά γεγονότα, τις εικόνες της τηλεόρασης, τις οποίες μεταπλάθει και παρουσιάζει με διφορούμενο τρόπο. Στις νέες εικόνες του, η ανάμειξη του φανταστικού με το πραγματικό έχει ως πρόθεση την υπονόμευση του σοβαρού και του τραγικού παρουσιάζοντάς το σε μια πιο εύπεπτη, ανακουφιστική, μεταλλαγμένη πραγματικότητα.
Ο Καζάζης εδώ και δέκα χρόνια χρησιμοποιεί μια παγκοσμιοποιημένη εικονογραφία την οποία επιλέγει έτοιμη από το διαδίκτυο και στη συνέχεια μετατρέπει από αναγνωρίσιμη σε μη αναγνωρίσιμη και συχνά ανεικονική. Τα σχήματα, οι όγκοι, τα περιγράμματα αλλά και το ίδιο το γέμισμα των μορφών, είτε με ακρυλικά, είτε με μολύβια ή με τυπώματα σε plexiglass, υπακούν στο πρόσταγμα δημιουργίας ανάμεσα στο φανταστικό και το πραγματικό με τελείως αναπάντεχες συναντήσεις.
Επίσης το τραγικό μεταλλάσσεται σε κάτι πιο ήπιο και χαριτωμένο, σαν να θέλει ο καλλιτέχνης να ξορκίσει το κακό. Η τρομοκρατία προσλαμβάνει χιουμοριστικές διαστάσεις. Έτσι οι Δίδυμοι Πύργοι παρουσιάζονται σε μια σύνθεση όπου σε πρώτο πλάνο φωτογραφίζεται μια κοπέλα με pokemon. Οι Άγγελοι του Τσάρλι πρωτοστατούν ως σήριαλ της εποχής των μαθητικών του χρόνων και ως μια εκδοχή ωραιοποιημένης τηλεόρασης που ωστόσο «στάζει αίμα». Με χιούμορ δημιουργεί έναν παράξενο «Τρόμο στην κουζίνα μας». Εξάλλου το ενδιαφέρον του για την αρχιτεκτονική τον οδηγεί σε αναπάντεχες συναντήσεις όπως αυτή με το «Σπίτι με τους καταρράχτες» του Frank Lloyd Wright, με ένα πτώμα και ένα κινητό γνωστής μάρκας. Αυτή η καταιγιστική οικειοποίηση της ψηφιακής εικόνας ανακηρύσσεται από τον Καζάζη σε αισθητική διατύπωση που ακουμπά στον εξωραϊσμό της σύγχρονης αστικής παγκοσμιοποιημένης καθημερινότητας.
Ο διάλογος των έργων των δύο δημιουργών προσφέρει δύο διαφορετικές εκδοχές απεικόνισης της πραγματικότητας. Με διαφορετικές τεχνικές και αισθητικές προσεγγίσεις οι δύο καλλιτέχνες παρουσιάζουν ερμηνείες τόσο της προσωπικής, όσο και της σύγχρονης συλλογικής πραγματικότητας.
Ο Γιώργος Καζάζης εκθέτει ζωγραφικά έργα, διαφόρων διαστάσεων σε μουσαμά, αλλά και σε κομμένο πλεξιγκλάς, με παραστάσεις από εικόνες της διαφήμισης, των μέσων μαζικής ενημέρωσης και της καθημερινότητας. Πρόκειται για σύγχρονες εικόνες, από τη διεθνή πραγματικότητα, τα πολιτικά γεγονότα, τις εικόνες της τηλεόρασης, τις οποίες μεταπλάθει και παρουσιάζει με διφορούμενο τρόπο. Στις νέες εικόνες του, η ανάμειξη του φανταστικού με το πραγματικό έχει ως πρόθεση την υπονόμευση του σοβαρού και του τραγικού παρουσιάζοντάς το σε μια πιο εύπεπτη, ανακουφιστική, μεταλλαγμένη πραγματικότητα.
Ο Καζάζης εδώ και δέκα χρόνια χρησιμοποιεί μια παγκοσμιοποιημένη εικονογραφία την οποία επιλέγει έτοιμη από το διαδίκτυο και στη συνέχεια μετατρέπει από αναγνωρίσιμη σε μη αναγνωρίσιμη και συχνά ανεικονική. Τα σχήματα, οι όγκοι, τα περιγράμματα αλλά και το ίδιο το γέμισμα των μορφών, είτε με ακρυλικά, είτε με μολύβια ή με τυπώματα σε plexiglass, υπακούν στο πρόσταγμα δημιουργίας ανάμεσα στο φανταστικό και το πραγματικό με τελείως αναπάντεχες συναντήσεις.
Επίσης το τραγικό μεταλλάσσεται σε κάτι πιο ήπιο και χαριτωμένο, σαν να θέλει ο καλλιτέχνης να ξορκίσει το κακό. Η τρομοκρατία προσλαμβάνει χιουμοριστικές διαστάσεις. Έτσι οι Δίδυμοι Πύργοι παρουσιάζονται σε μια σύνθεση όπου σε πρώτο πλάνο φωτογραφίζεται μια κοπέλα με pokemon. Οι Άγγελοι του Τσάρλι πρωτοστατούν ως σήριαλ της εποχής των μαθητικών του χρόνων και ως μια εκδοχή ωραιοποιημένης τηλεόρασης που ωστόσο «στάζει αίμα». Με χιούμορ δημιουργεί έναν παράξενο «Τρόμο στην κουζίνα μας». Εξάλλου το ενδιαφέρον του για την αρχιτεκτονική τον οδηγεί σε αναπάντεχες συναντήσεις όπως αυτή με το «Σπίτι με τους καταρράχτες» του Frank Lloyd Wright, με ένα πτώμα και ένα κινητό γνωστής μάρκας. Αυτή η καταιγιστική οικειοποίηση της ψηφιακής εικόνας ανακηρύσσεται από τον Καζάζη σε αισθητική διατύπωση που ακουμπά στον εξωραϊσμό της σύγχρονης αστικής παγκοσμιοποιημένης καθημερινότητας.
Ο διάλογος των έργων των δύο δημιουργών προσφέρει δύο διαφορετικές εκδοχές απεικόνισης της πραγματικότητας. Με διαφορετικές τεχνικές και αισθητικές προσεγγίσεις οι δύο καλλιτέχνες παρουσιάζουν ερμηνείες τόσο της προσωπικής, όσο και της σύγχρονης συλλογικής πραγματικότητας.
Οκτώ χαρακτηριστικά έργα της Ελένης Δημητροπούλου ︎
![]()
